Het boek van het leven: Jiddu Krishnamurti...

De geschiedenis van de mensheid zit in je, de veelomvattende ervaring, die diepgewortelde vrees, angsten, verdriet, plezier en al de geloven die de mens verzameld heeft door de eeuwen heen. Jij bent dat boek . Het wordt niet gedrukt door een uitgever. Het is niet te koop. Je kunt niet naar een psycholoog gaan want zijn boek is hetzelfde als het jouwe. En zonder dat boek zorgvuldig te lezen met geduld en zonder haast, zul je nooit in staat zijn de maatschappij waarin we leven te veranderen, die maatschappij die corrupt is en immoreel. Er is zo veel armoede, onrechtvaardigheid en nog veel meer narigheid. Ieder serieus mens zal zich bezorgd maken over hoe de wereld er nu voorstaat, met al de chaos, corruptie, oorlog - de grootste misdaad is oorlog. Om een radicale verandering in onze maatschappij en de structuur daarvan teweeg te brengen, moet je in staat zijn dit boek dat je zelf bent te lezen, daar de maatschappij waarin we leven gemaakt wordt door ons allemaal, door onze ouders, grootouders enzovoort. Alle mensen hebben deze maatschappij gecreëerd, en als de maatschappij niet veranderd wordt, zal er meer corruptie zijn, meer oorlogen en een grotere afbraak van het menselijk denkvermogen. Dus om dat boek, wat je zelf bent te kunnen lezen, moet je de kunst van het luisteren naar wat dat boek zegt, verstaan. Luisteren houdt in het niet interpreteren wat het boek zegt. Observeer het alleen maar, zoals je naar een wolk zou kijken. Je kunt niets aan die wolk doen, noch aan de palmbladeren die in de wind zwaaien, of aan de schoonheid van de ondergaande zon; je kunt er niets aan veranderen. Zo moet men de kunst van het luisteren verstaan naar wat het boek zegt. Het boek ben jij; het zal alles openbaren.

Er is een andere kunst: de kunst van het leren. Computers kunnen leren; zij kunnen geprogrammeerd worden en zij zullen herhalen wat hun verteld is. Wij ondervinden eerste, verzamelen kennis, slaan die op in de hersenen, dan ontstaan gedachten als herinnering en daarna handeling. En van dat handelen leer je. Op die manier is leren het vergaren van meer kennis. Dit is wat een denkvermogen wat waarneemt en waakzaam is steeds doet, zoals een computer. Ervaring, kennis, herinnering, gedachte, handeling - dat is wat we alsmaar doen, wat leren genoemd wordt - leren door ervaring. Dit is de geschiedenis van de mens - voortdurende uitdaging en de reactie op die uitdaging. En het boek bevat de hele kennis van de mensheid, en dat ben jij.

Misschien ben je wel heel geleerd, heb je gestudeerd, maar ik zeg dit alles in heel eenvoudige taal. Maar het woord is niet het ding. Zoals ik gezegd heb er is de kunst van het waarnemen, de kunst van het luisteren en de kunst van het leren. De mens is nooit vrij van het bekende; daardoor wordt ons leren mechanisch. De kunst van het leren houdt iets totaal anders in. Leren betekent onderzoek in de beperktheid van kennis en dan verder gaan. Laat ons het boek van het leven lezen met deze drie processen - luisteren, observeren, leren. Jij leest het boek met mij; ik lees niet jouw boek. We lezen het boek van de mensen en dat ben jij en de spreker en de rest van de mensheid. Sta hier alsjeblieft even bij stil. Als we het boek wat we zelf zijn kunnen lezen, zullen alle conflicten, al het zwoegen eindigen. Alleen zo'n denkvermogen is een religieus denkvermogen; niet een gelovend denkvermogen, niet een denken dat al de rituelen uitvoert, maar het denken dat vrij is. Als het boek helemaal gelezen is, is het alleen zo'n denkvermogen dat de zegen van de waarheid ontvangt.

Wat is het eerste hoofdstuk in dat boek? Het is jouw boek en wat is de inhoud van dat hoofdstuk? Naast het fysieke bestaan, het fysieke organisme met al het gedoe van het lichaam, ziekte, luiheid, slordigheid, het gemis van juist voedsel, goede voeding - afgezien van dat allemaal, wat is dan je eerste reactie? Je hebt misschien naar je gezicht gekeken, je haar gekamd, je gezicht gepoederd en al die dingen, maar je hebt nooit in jezelf gekeken. Als je jezelf onderzoekt, ontdek je dan niet voor jezelf dat je een tweedehands mens bent? Het is niet zo leuk om jezelf als tweedehands mens te beschouwen. Maar we zijn vol van de kennis van andere mensen - van wat iemand of een goeroe gezegd heeft, van wat Boeddha gezegd heeft, wat Christus zei, enzovoorts. Daar zijn we vol mee. En als je dan ook nog op een school, een lyceum of naar een universiteit geweest bent, hebben ze je daar weer verteld, wat je moest denken. Als je je realiseert dat je dus een tweedehands mens bent, dan kun je die tweedehands kwaliteit van het denken opzij zetten - en kijken.